HRABIA Karmannyj wor

Wydawnictwo KAGO
data wydania 29 marca 2018
ISBN/ISSN: 978-83-948059-5-1
liczba stron 398

„Hrabia” to literacki debiut autorstwa Roberta Gałki. Akcja jest osadzona na przełomie ubiegłych stuleci i toczy się w jednym z miast zaboru rosyjskiego. Młody mężczyzna zostaje przypadkowym świadkiem kradzieży i to nieoczekiwane zrządzenie losu kształtuje jego dalsze życie. Bohater powoli wsiąka w brutalną rzeczywistość przestępczego marginesu, gdzie człowiek jest tyle wart, ile ukradnie drugiemu. Henryk Duszański ulega pokusie i w pełni świadom własnego wyboru wkracza w świat, który rządzi się swoimi prawami. Pobiera nauki złodziejskiego rzemiosła – uczy się kieszonkowych kradzieży oraz technik włamań do cudzych posiadłości. Powiedzenie „można z nim konie kraść” w wypadku bohatera książki, nabiera dosłownego znaczenia.
Na uznanie zasługuje barwny język literacki, który wiernie oddaje ducha minionych czasów, a wartkie dialogi sprawiają, że złodziejską opowieść czyta się jednym tchem.

„Leon zapalił stojącą na stole lampę naftową. W kącie izby stał kompletnie ubrany manekin krawiecki. Zaintrygowany przyjrzałem się mu. Marynarka, kamizelka,
krawat, spodnie, a nawet dęciak na głowie manekina obwieszone były malutkimi dzwoneczkami. Delikatnie trąciłem jeden z nich. Rozległ się czysty dźwięk. Coraz bardziej zdezorientowany patrzyłem to na Leona, to na Mańka. – Ładnie dzwoni? – Spytał Leon. – Niebawem
znienawidzisz te dzwoneczki. Na tej kukle będziesz ćwiczył. Poznasz dolinę, dupniaka, nauczysz się nożyc. Dowiesz się jak zrobić parkan i cykacza ściągnąć. Popróbujesz karman kosą pruć. Opanujesz to, wtedy nauczę cię jak robić w sklepie, pociągu i na ulicy. To, o czym tu usłyszysz i co zobaczysz to tajemnica. Nie może wiedzieć o tym ani ojciec, ani ksiądz. Nie chwal się kolegom, kobiecie, a broń cię Boże hintom albo żandarmom. Puścisz farbę, będzie źle, dintojra. Zrozumiałeś? – Spytał poważnie. – Zrozumiałem – powiedziałem wpatrzony w manekin. – Mnie uczył najlepszy we Lwowie, sam Moryc Szajba
– kontynuował. – Razem uciekaliśmy do Odessy gdy zasypała nas kobita Moryca. Nie kto inny, a sam Jakub Leibl za nami szedł. Najlepszy komisarz, wielu naszych chłopaków wsadził do cienia. W Odessie Szajba przestał pracować, tylko narybek uczył. Została mi po nim pamiątka, teczka ze szkicami, Moryc pięknie rysował. Kto wie, może gdyby urodził się w bogatej rodzinie, zostałby słynnym malarzem? Los chciał inaczej, stał się wielkim artystą w innej dziedzinie. Ja na swoje, do Warszawy pojechałem. – Zamilkł na moment i znienacka zmienił temat: – Patrz młody, portfel z doliny wystaje. Nic, tylko brać! Szybkim ruchem stanął za manekinem, zanurzył dłoń w kieszeni marynarki, kciukiem odchylił dolinę i wyjął portfel. Przełożył do lewej ręki, podsunął mi pod oczy. –
Patrz, tak się to robi – powiedział, równie szybko
chowając portfel z powrotem do doliny. – Teraz ty. Cały spięty podszedłem do manekina i ostrożnie sięgnąłem
do kieszeni. Dzwonki porozwieszane na marynarce zadźwięczały złowieszczo. Piekący ból przeszył mi plecy. Odwróciłem się zaskoczony. Za mną stał uśmiechnięty Leon z grubą, brzozową witką w dłoni. – Zadzwoniło młody, spłoszyłeś frajera. Złapali cię,
idziesz do cienia. Zrozumiałem, że czeka mnie bardzo długa i żmudna nauka
bez możliwości repetowania klasy. Każdy błąd mógł skończyć się aresztem lub więzieniem, a w najlepszym razie pobiciem.”

Słów kilka o „Hrabim”.

„Hrabia” to historia życia młodego człowieka żyjącego w prowincjonalnym mieście. Heniek Duszański, główny bohater powieści, zarabia na życie jako „chłopak do wszystkiego”. Pilnuje koni na targu, pomaga handlarzom i gospodarzom. Heniek to półsierota, jego matka zmarła, gdy był dzieckiem. Wychowuje go ojciec, który po stracie żony, nie potrafiąc poradzić sobie ze stratą ukochanej osoby, popadł w alkoholizm. Przez przypadek Heniek poznaje dwóch złodziei. Mimowolnie pomaga im w przeprowadzeniu kradzieży. Wdzięczni złodzieje przyjmują go do swojej chewry. Heniek zaczyna się szkolić w trudnej sztuce kradzieży kieszonkowych. Zostaje karmannikiem. Uczy się również otwierać zamki i kłódki. Przechodzi twardą szkołę życia. Po wielu trudach i wyrzeczeniach zyskuje zaufanie i aprobatę chewry.